Bu araştırmanın amacı evli bireylerin evlilik uyumu, mizah tarzı ve kaygı düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Örneklem, resmi ve özel kurumlarda çalışan, evliliği 1 ile 10 yıl arasındaki 225 gönüllü birey ve onların eşlerinden oluşmaktadır (N=450). Katılımcılara bilgi formu, Çift Uyum Ölçeği, Mizah Tarzı Ölçeği ve Spielberger Sürekli Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. Evlilik uyumu, mizah tarzı ve kaygı düzeyinin katılımcıların sosyodemografi k özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı; iki gruptan oluşan bağımsız gruplarda t-testi, ikiden fazla grupta tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak incelenmiştir. Dağılımın normal olmadığı durumlarda Mann-Whitney U veya Kruskall Wallis Testi kullanılmıştır. Tek yönlü analizlerde çiftlerin evlilik uyumu üzerine istatistiksel olarak anlamlı etkisi saptanan değişkenlerin bağımsız etkisini saptayabilmek için MANOVA’nın bir grubu olan Genel Doğrusal Model uygulanmıştır.

Mizah tarzının evlilik uyumu üzerine etkisini bulmak amacıyla, çiftler K-Means Cluster analizi kullanılarak olumlu ve olumsuz mizah tarzlarına göre dört gruba ayrılmışlardır. Genel grup analizleri sonucunda çiftlerin evlilik uyumuna anlamlı etkisi olan değişkenler; evlilikte ayrı kalınan süre olması, erkeğin kaygı durumu, erkeğin yaşı ve çiftin mizahi özellikleri olarak bulunmuştur. Olumlu mizah özelliklerinin yüksek olduğu çiftlerde evlilik uyum düzeyinin de yüksek olduğu bulunmuştur. Kadın ve erkek verilerinin ayrılmış olduğu korelasyon analizleri sonucunda; kadının evlilik uyumunu etkileyen değişkenler; evlilik süresince ayrı kalınan süre olması ve mizah tarzı olarak bulunmuştur. Erkeklerin evlilik uyumu üzerine yaş grupları ve kaygı durumunun anlamlı etkisi olduğu saptanmıştır. Mizah gruplarının erkeklerin evlilik uyumu üzerine etkisi anlamlı bulunmamakla beraber anlamlılık seviyesine yakındır. Araştırmadaki çiftlerde mizahi özelliklerinin yüksek olmasının evlilik uyumunu olumlu etkilediği, mizahi özelliklerinin olmamasının ise olumsuz etkilemediği söylenebilir. Bulgular literatürle ilişkilendirilerek tartışılmıştır.