Üzerinde Az Konuşulan Bir Kavram Olarak Kadına Yönelik Şiddette Kadının Rolü: İkincil Travmalar

Şiddet günümüzde başlıca önlenebilir ölüm nedenlerinden biridir. Ne var ki her yıl tüm dünyada bir milyondan fazla kişi şiddet  nedeniyle yaşamlarını yitirmektedirler. Bu sayıdan çok daha fazlası ise kalıcı ya da geçici bir biçimde sakatlanmakta daha da fazlası ise şiddet nedeniyle zihinsel düzeyde onarılması güç yaralar almaktadırlar.

Aile içi şiddet ise kendini aile olarak tanımlayan bir grup içinde zorlamak, aşağılamak, yoksun bırakmak, egemenlik sağlamak, güç göstermek, öfke ve gerginliği boşaltmak amacıyla aile bireylerinden bir veya birkaçından diğerine ya da diğerlerine yöneltilen her türlü şiddet davranışıdır. Aile içi şiddet türlerinden en sık görüleni kadına yönelik şiddettir.

Ne yazık ki kadına yönelik şiddete uygun bir zemin oluşmasında şiddete uğrayan kadının kendi rolü de küçümsenmeyecek oranda önemli olmaktadır. İkincil travma olarak da tanımlanabilecek bu olgu, kadının uğradığı şiddet nedeniyle kendisini suçlu/hatalı bulması ya da suçlu/hatalı bulunmasından kaynaklanmaktadır.

Klinik uygulamalar sırasında karşılaştığımız vakalar ve basında karşılaştığımız bazı haberler bu konunun öneminin vurgulanmasını gerektirmektedir.

İkincil travma kavramında kadın bir yandan ilk travmanın (örnegin dayagin) acısını yaşarken, diğer yandan da kendini suçlayarak ikincil bir travmaya neden olmaktadır. Bu travmanın bir nedeni de kendisini çaresiz hissetmesidir. Çoğu kez gerek şiddet gösteren kişi, gerekse çevredeki yakınlar bu ikincil travmaların oluşumunu kolaylaştırmakta ve böylelikle hem kendi sorumluluk ve ‘suç’larını görememekte hem de kurbanın mevcut dayaktan kendisini suçlamasına neden olabilmektedir.

Bu sunumda ağırlıklı olarak sözü edilen ikincil travmalar örneklerle aktarılacaktır.

Psikolog Dr. Nur Velidedeoğlu Kavuncu